การพัฒนารูปแบบการท่องเที่ยวสีเขียวในอุทยานธรณีโลกสตูล
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) วิเคราะห์ศักยภาพเชิงคุณภาพของแหล่งท่องเที่ยวในอุทยานธรณีโลกสตูล 2) ศึกษาพฤติกรรมและความพึงพอใจของนักท่องเที่ยวต่อการท่องเที่ยวสีเขียวในพื้นที่ 3) ประเมินความเต็มใจจ่าย ของนักท่องเที่ยวสำหรับกิจกรรมการท่องเที่ยวสีเขียว และ 4) เสนอแนวทางการพัฒนารูปแบบการท่องเที่ยวสีเขียวที่ส่งเสริมความยั่งยืนและการมีส่วนร่วมของชุมชน ให้สอดคล้องกับเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน งานวิจัยเป็นแบบผสมผสาน ทั้งเก็บข้อมูลเชิงปริมาณด้วยแบบสอบถาม และเชิงคุณภาพด้วยการสัมภาษณ์เชิงลึกและสนทนากลุ่ม ซึ่งใช้กลุ่มตัวอย่าง 400 ราย จาก 3 กลุ่ม คือ กลุ่มนักท่องเที่ยว 200 ราย, กลุ่มผู้ประกอบการและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องในพื้นที่ 120 ราย, และกลุ่มผู้ทรงคุณวุฒิผู้เชี่ยวชาญด้านการจัดการท่องเที่ยวสีเขียว 80 ราย ผลการวิจัยพบว่า 1) อุทยานธรณีโลกสตูลมีศักยภาพสูงในการพัฒนาการท่องเที่ยวสีเขียว ให้สอดคล้องกับแนวทางขององค์การยูเนสโกและเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน (SDGs) โดยเน้นการมีส่วนร่วมของชุมชน การอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม และการสร้างเศรษฐกิจฐานรากควบคู่กันอย่างเป็นระบบ 2) ผลการวิเคราะห์ถดถอยพหุคูณ แสดงให้เห็นว่า แบบจำลองมีความสามารถในการอธิบายความแปรปรวนของตัวแปรตามที่ร้อยละ 62.4 (R² = 0.624) ถือว่าอยู่ในระดับสูงตามเกณฑ์ของ Cohen (1988) ที่กำหนดว่า R² มากกว่าร้อยละ 50 ถือว่ามีความสามารถในการพยากรณ์ได้ดี 3) ผู้วิจัยเสนอให้จัดเก็บ Green Fee เฉลี่ย 150–200 บาท/กิจกรรม (จากค่าเฉลี่ยความเต็มใจจะจ่าย (WTP) ของนักท่องเที่ยวในกิจกรรมท่องเที่ยวสีเขียว อุทยานธรณีโลกสตูล ช่องค่าต่ำสุดที่ 150 บาท และ ช่องค่าสูงสุดที่ 200 บาท) 4) การพัฒนารูปแบบการท่องเที่ยวสีเขียวควรเน้นการผสมผสานระหว่างกิจกรรมการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ธรรมชาติและการพัฒนาเศรษฐกิจในท้องถิ่น ผ่านการสร้างแพ็คเกจทัวร์ที่ให้ประสบการณ์เชิงธรรมชาติ เช่น การพานักท่องเที่ยวไปศึกษาธรณีวิทยา การร่วมกิจกรรมกับชุมชนท้องถิ่น และการให้ความรู้เกี่ยวกับระบบนิเวศ
Article Details
References
กรมการท่องเที่ยว. (2564). รายงานสถานการณ์การท่องเที่ยวและแนวโน้มการพัฒนา. กรุงเทพฯ: กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา.
กรมทรัพยากรธรณี. (2562). ข้อมูลอุทยานธรณีโลกสตูล. กรุงเทพฯ: กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม.
กรมทรัพยากรธรณี. (2565). รายงานการประเมินศักยภาพทางธรณีของอุทยานธรณีโลกสตูล. กรุงเทพฯ: กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม.
ปิยาภรณ์ รัตโนภาส, จาตุรันต์ แช่มสุ่น, อารยา สุนทรวิภาต, ลักษมณ บุญมา และปวงปณต สอบขุนทด.(2567). การเพิ่มศักยภาพการท่องเที่ยวชุมชนด้วยผลิตภัณฑ์และเชื่อมโยงเส้นทางการเที่ยวตามแนวชายฝั่งทะเล จังหวัดจันทบุรี. วารสารสังคมศาสตร์ปัญญาพัฒน์, 6(1), 309-324.
ภรณ์พักตรา ศักดา, ยกสมน เจ๊ะเฮง, เกสสิณี ตรีพงศ์พันธุ์ และจารีย์ พรหมณะ. (2567). การจัดกิจกรรมการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืนโดยการมีส่วนร่วมของชุมชน ตำบลตะกรบ อำเภอไชยา จังหวัดสุราษฎร์ธานี. วารสารสังคมศาสตร์ปัญญาพัฒน์, 6(4), 153-166.
ระชานนท์ ทวีผล, ฉัตรวริน คลองน้อย, พรหมมาตร จินดาโชติ, สไบทิพย์ มงคลนิมิตร์ และรัชมงคล ทองหล่อ. (2568). รูปแบบการส่งเสริมความเป็นอยู่ที่ดีอย่างยั่งยืนในอุตสาหกรรมท่องเที่ยวไทย. Journal of Spatial Development and Policy, 3(2), 29-44.
สถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์ทางทะเล. (2563). รายงานการศึกษาผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อมจากการท่องเที่ยวในจังหวัดสตูล. ชลบุรี: มหาวิทยาลัยบูรพา.
สำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 6. (2564). แผนบริหารจัดการทรัพยากรธรรมชาติอุทยานธรณีโลกสตูล. สงขลา: กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช.
อัจฉรา ประยูรคง, กัมปนาท วิจิตรศรีกมล, รุ่งเรือง พูลศิริ และนภสม สินเพิ่มสุขสกุล. (2567). ศักยภาพของอุทยานแห่งชาติเจ็ดคด-โป่งก้อนเส้า ในการพัฒนาเพื่อเป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงนิเวศที่สำคัญของประเทศ. วารสารสังคมศาสตร์ปัญญาพัฒน์, 6(4), 1-12.
อารยา สุนทรวิภาต, ลักษมณ บุญมา, ธัชนันท์ สังวาล, พัชรี ปรีเปรมโมทย์ และกนกรัชต์ กาสาวพานิชย์. (2565). ความพึงพอใจของนักท่องเที่ยว และแนวทางการยกระดับการพัฒนาแหล่งท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน: เกาะหมาก จังหวัดตราด. วารสารสังคมศาสตร์ปัญญาพัฒน์, 4(4), 297-312.
Ajzen, I. (1991). The theory of planned behavior. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 50(2), 179–211.
Chambers, R. (1997). Whose Reality Counts?: Putting the First Last. London: Intermediate Technology Publications.
Cohen, J. (1988). Statistical Power Analysis for the Behavioral Sciences. (2nd ed.). New Jersey: Lawrence Erlbaum.
GeoPoll. (2025). Sampling best practices for mobile surveys. Retrieved from https://www-geopoll-com.translate.goog/blog/sample-size-research/?_x_tr_sl=en&_x_tr_tl=th&_x_tr_hl=th&_x_tr_pto=tc.
Hanley, N., Wright, R. E., & Adamowicz, V. (2003). Valuing the environment in developing countries: An overview. Environmental and Resource Economics, 22, 1–6.
Jamal, T., & Getz, D. (1995). Collaboration theory and community tourism planning. Annals of Tourism Research, 22(1), 186–204.
Stern, P. C., Dietz, T., Abel, T., Guagnano, G. A., & Kalof, L. (1999). A value-belief-norm theory of support for social movements: The case of environmentalism. Human Ecology Review, 6(2), 81–97.
The International Ecotourism Society (TIES). (2015). What is ecotourism?. Retrieved from https://ecotourism.org/news/what-is-ecotourism/.
UNESCO. (2021). UNESCO Global Geoparks: Celebrating Earth heritage, sustaining local communities. Retrieved from https://en.unesco.org/global-geoparks.
United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization. (2019). Satun UNESCO Global Geopark: Thailand’s First Global Geopark. Retrieved from https://en.unesco.org.
United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization. (2020). UNESCO Global Geoparks: Promoting Geodiversity and Local Sustainability. Retrieved from https://en.unesco.org.
United Nations Environment Programme. (2021). Sustainable Coastal Tourism: Challenges and Recommendations. Retrieved from https://www.unep.org.
United Nations. (2015). Transforming our world: The 2030 Agenda for Sustainable Development. Retrieved from https://sdgs.un.org/2030agenda.
United Nations. (2018). Frontier technologies for sustainable development. Retrieved from https://unctad.org/webflyer/frontier-technology-report-2018.
World Tourism Organization. (2018). Tourism and the Sustainable Development Goals – Journey to 2030. Madrid, Spain: UNWTO.
Yamane, T. (1973). Statistics: An introductory analysis. (3rd ed.). New York: Harper & Row.
Zeithaml, V. A. (1988). Consumer perceptions of price, quality, and value: A means-end model and synthesis of evidence. Journal of Marketing, 52(3), 2–22.