ผลกระทบของคุณลักษณะของประธานเจ้าหน้าที่บริหารต่อผลการดำเนินงาน ด้านสิ่งแวดล้อม สังคม และการกำกับดูแลกิจการในประเทศไทย
คำสำคัญ:
คุณลักษณะของ CEO, ผลการดำเนินงานด้าน ESG , การกำกับดูแลกิจการ , ความหลากหลายทางเพศ , การปฏิบัติที่ยั่งยืนบทคัดย่อ
การศึกษานี้วิเคราะห์อิทธิพลของคุณลักษณะของประธานเจ้าหน้าที่บริหาร (CEO) ที่มีต่อผลการดำเนินงานด้านสิ่งแวดล้อม สังคม และการกำกับดูแลกิจการ (Environmental, Social, and Governance: ESG) ของบริษัทจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย ระหว่างปี พ.ศ. 2562 ถึง พ.ศ. 2566 โดยใช้ข้อมูลพาแนลจำนวน 610 ตัวอย่าง ซึ่งรวบรวมจากรายงานประจำปี เว็บไซต์ของบริษัท ฐานข้อมูล Refinitiv Workspace และ SETSMART การวิเคราะห์อาศัยกรอบแนวคิดจากทฤษฎีตัวแทน ทฤษฎีผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย ทฤษฎีผู้บริหารระดับสูง และทฤษฎีมวลวิกฤต โดยศึกษาผลของคุณลักษณะของ CEO ได้แก่ เพศ อายุ ระยะเวลาการดำรงตำแหน่ง วุฒิการศึกษา และสาขาวิชาที่สำเร็จการศึกษาต่อผลการดำเนินงานด้าน ESG ทั้งในภาพรวม รายองค์ประกอบ และสถานะการได้รับคัดเลือกให้อยู่ในรายชื่อหุ้นยั่งยืน โดยใช้แบบจำลองถดถอยพาแนลทั้งแบบผลกระทบคงที่และผลกระทบสุ่ม รวมถึงการวิเคราะห์ถดถอยโลจิสติกเพื่อตรวจสอบปัจจัยที่ส่งผลต่อโอกาสการได้รับคัดเลือกให้อยู่ในรายชื่อดังกล่าวผลการวิเคราะห์พบว่า CEO เพศหญิงมีความสัมพันธ์เชิงบวกอย่างมีนัยสำคัญกับผลการดำเนินงานด้าน ESG ในทุกมิติ โดยคะแนน ESG โดยรวมเพิ่มขึ้นเฉลี่ย 2.81 คะแนน และคะแนนด้านการกำกับดูแลกิจการเพิ่มขึ้น 10.62 คะแนน สนับสนุนทฤษฎีมวลวิกฤตซึ่งชี้ว่า ความหลากหลายทางเพศในผู้นำระดับสูงช่วยยกระดับธรรมาภิบาล และประสิทธิภาพองค์กร นอกจากนี้ อายุและวาระการดำรงตำแหน่งของ CEO มีความสัมพันธ์เชิงบวกกับคะแนน ESG ด้านสังคม การกำกับดูแลกิจการ และการได้รับคัดเลือกให้อยู่ในรายชื่อหุ้นยั่งยืน ในขณะที่การดำรงตำแหน่ง CEO ควบกับประธานกรรมการบริษัทสัมพันธ์เชิงลบอย่างมีนัยสำคัญกับคะแนน ESG โดยรวม ลดลงเฉลี่ย 2.32 คะแนน ส่วนการถือหุ้นของ CEO มีผลลัพธ์ที่หลากหลาย และ CEO ที่มีวุฒิการศึกษาระดับบัณฑิตศึกษาในสาขาบริหารธุรกิจหรือวิศวกรรมศาสตร์มีแนวโน้มได้คะแนนด้านสังคมสูงกว่ากลุ่มอื่น ผลการศึกษานี้ถือเป็นหลักฐานเชิงประจักษ์ครั้งแรกในบริบทของประเทศไทยที่ชี้ให้เห็นถึงความเชื่อมโยงระหว่างคุณลักษณะผู้นำองค์กรกับสมรรถนะด้าน ESG ซึ่งมีนัยสำคัญต่อการกำหนดนโยบายด้านการคัดเลือกผู้นำ การกำกับดูแลองค์กรและการส่งเสริมความยั่งยืนในตลาดทุนของประเทศกำลังพัฒนา
เอกสารอ้างอิง
Abatecola, G., & Cristofaro, M. (2019). Ingredients of sustainable CEO behaviour: Theory and practice. Sustainability, 11(7), 1950. https://doi.org/10.3390/su11071950
Abdullah, Zhu, N., Hashmi, M. A., & Shah, M. H. (2024). CEO power, board features and ESG performance: An extensive novel moderation analysis. Corporate Social Responsibility and Environmental Management, 31(6), 5627–5655. https://doi.org/10.1002/csr.2886
Ahmad, R. A. R., Ayob, A. A., Zainon, S., & Probohudono, A. N. (2021). The influence of environmental, social and governance reporting on firm value: Malaysian evidence. International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 11(9), 1058–1080. DOI:10.6007/IJARBSS/v11-i9/10877
Al-Shaer, H., Zaman, M., & Albitar, K. (2024). CEO gender, critical mass of board gender diversity and ESG performance: UK evidence. Journal of Accounting Literature. doi: 10.1108/JAL-10-2023-0181
Aydoğmuş, M., Gülay, G., & Ergun, K. (2022). Impact of ESG performance on firm value and profitability. Borsa Istanbul Review, 22, S119–S127. https://doi.org/10.1016/j.bir.2022.11.006
Baltagi, B. H. (2005). Econometric analysis of panel data (3rd ed.). John Wiley & Sons.
Bhagat, S., Bolton, B., & Romano, R. (2020). Corporate governance and ESG: A review. Journal of Financial Economics, 135(2), 251–277.
Chaloemvivatkit, N., & Jaikengkit, A.-O. (2020). Applying ISO26000 and the sufficiency economy philosophy to measure the sustainability of state owned enterprises in Thailand. International Journal of Innovation and Sustainable Development, 14(3), 330-350. https://doi.org/10.1504/IJISD.2020.108055
Chen Fu, L. I., & Kohar, U. H. A. (2024). CEO power and Environmental, Social, Governance (ESG): A systematic review. International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 14(3), 597–615. http://dx.doi.org/10.46886/IJARBSS/v14-i3/9820
Escrig-Olmedo, E., Fernández-Izquierdo, M. Á., Ferrero-Ferrero, I., Rivera-Lirio, J. M., & Muñoz-Torres, M. J. (2019). Rating the raters: Evaluating how ESG rating agencies integrate sustainability principles. Sustainability, 11(3), 915. https://doi.org/10.3390/su11030915
Freeman, R. E. (1984). Strategic management: A stakeholder approach. Pitman.
Greene, W. H. (2012). Econometric analysis (7th ed.). Pearson Education.
Gujarati, D. N., & Porter, D. C. (2009). Basic econometrics (5th ed.). McGraw-Hill.
Hambrick, D. C., & Mason, P. A. (1984). Upper echelons: The organization as a reflection of its top managers. Academy of Management Review, 9(2), 193–206. https://doi.org/10.5465/amr.1984.4277628
Hamdi, K., Guenich, H., & Ben Saada, M. (2022). Does corporate financial performance promote ESG: Evidence from US firms. Cogent Business & Management, 9(1), 2154053. https://doi.org/10.1080/23311975.2022.2154053
Huang, M., Li, M., & Li, X. (2023). Do non-local CEOs affect environmental, social and governance performance? Management Decision, 61(8), 2354–2373. https://doi.org/10.1108/MD-07-2022-1004
Janggu, T., Darus, F., Zain, M. M., & Sawani, Y. (2014). Does good corporate governance lead to better sustainability reporting? An analysis using structural equation modeling. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 145, 138–145. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2014.06.020
Jarboui, A., & Bouzouitina, A. (2025). How do the CEO demographic characteristics affect CSR commitment in European firms? Society and Business Review, 20(2), 347–368. https://doi.org/10.1108/SBR-02-2024-0050
Jensen, M. C., & Meckling, W. H. (1976). Theory of the firm: Managerial behavior, agency costs and ownership structure. Journal of Financial Economics, 3(4), 305–360. https://doi.org/10.1016/0304-405X(76)90026-X
Kocmanová, A., Pavláková Dočekalová, M., Škapa, S., & Širáňová, L. (2016). Measuring corporate sustainability and environmental, social, and corporate governance value added. Sustainability, 8(9), 945. https://doi.org/10.3390/su8090945
Konrad, A. M., Kramer, V., & Erkut, S. (2008). Critical mass: The impact of three or more women on corporate boards. Organizational Dynamics, 37(2), 145–164. https://doi.org/10.1016/j.orgdyn.2008.02.005
Lopatta, K., Kaspereit, T., Tideman, S. A., & Rudolf, A. R. (2022). The moderating role of CEO sustainability reporting style in the relationship between sustainability performance, sustainability reporting, and cost of equity. Journal of Business Economics, 92(3), 429–465. https://doi.org/10.1007/s11573-022-01082-z
LSEG. (2023). ESG scores methodology. Internal document from Refinitiv Workspace.
Luo, Z., Li, Y., Nguyen, L. T., Jo, I., & Zhao, J. (2024). The moderating role of country governance in the link between ESG and financial performance: A study of listed companies in 58 countries. Sustainability, 16(13), 5410. https://doi.org/10.3390/su16135410
Purwantini, C., Faisal, F., Joseph, C., & Januarti, I. (2023). Industry classifications and environmental, social, and governance disclosure: The moderating role of CEO power. Journal of Governance and Regulation, 12(1). https://doi.org/10.22495/jgrv12i1siart4
Romano, M., Cirillo, A., Favino, C., & Netti, A. (2020). ESG (Environmental, social and governance) performance and board gender diversity: The moderating role of CEO duality. Sustainability, 12(21), 9298. https://doi.org/10.3390/su12219298
The Stock Exchange of Thailand (SET). (2023). Sustainability report 2023.
Ulinnuha, K., Harymawan, I., & Aini, S. (2024). CEO Education from Reputable University and ESG Disclosure: Evidence from Indonesia. Jurnal Dinamika Akuntansi dan Bisnis, 11, 1-14. https://doi.org/10.24815/jdab.v11i1.33305
Wagner, A., & Fischer-Kreer, D. (2024). The role of CEO regulatory focus in increasing or reducing corporate carbon emissions. Business Strategy and the Environment, 33(2), 1051–1065. DOI: 10.1002/bse.3517
Wang, M. C. (2017). The relationship between firm characteristics and the disclosure of sustainability reporting. Sustainability, 9(4), 624. https://doi.org/10.3390/su9040624
Wieczorek-Kosmala, M., Marquardt, D., & Kurpanik, J. (2021). Drivers of sustainable performance in European energy sector. Energies, 14(21), 7055. https://doi.org/10.3390/en14217055
Wooldridge, J. M. (2010). Econometric analysis of cross section and panel data (2nd ed.). MIT Press.
Yahya, H. (2023). Female leadership and ESG performance of firms: Nordic evidence. Corporate Governance, 25(1), 109-127. https://doi.org/10.1108/cg-03-2023-0129
Zhan, S. (2023). ESG and corporate performance: A review. In SHS Web of Conferences (Vol. 169, p. 01064). EDP Sciences. https://doi.org/10.1051/shsconf/202316901064
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารบริหารธุรกิจศรีนครินทรวิโรฒ
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.
วารสารบริหารธุรกิจศรีนครินทรวิโรฒ ยินดีรับบทความวิจัยและบทความทางวิชาการด้านบริหารธุรกิจ เพื่อพิจารณาตีพิมพ์เผยแพร่ในวารสาร ซึ่งทัศนะและข้อคิดเห็นใดๆ ในวารสารฯ ถือเป็นความคิดเห็นและความรับผิดชอบโดยตรงของผู้เขียน มิใช่เป็นความคิดเห็นและความรับผิดชอบใดๆ ของคณะบริหารธุรกิจเพื่อสังคม มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ผู้ประสงค์จะนำบทความหรือบทวิจารณ์ใดๆ ไปเผยแพร่ จะต้องได้รับการอนุญาตจากวารสารเป็นลายลักษณ์อักษร ลิขสิทธิ์บทความที่เผยแพร่ทั้งหมดเป็นของวารสารบริหารธุรกิจศรีนครินทรวิโรฒ
